Op vrijdag 17 december 2021 ontving professor Gert Oostindie uit handen van de Leidse burgemeester Henri Lenferink een koninklijke onderscheiding. Na het uitspreken van zijn afscheidsrede ‘De toekomst van het koloniale verleden’ in het Academiegebouw van de Universiteit Leiden, werd hij benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau.

Gert Oostindie (1955) werd in 1983 hoofd van de afdeling Caraïbische Studies van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde / Royal Netherlands Institute of Southeast Asian and Caribbean Studies (KITLV-KNAW) en in 2000 werd hij benoemd tot directeur van het instituut. Tevens is hij sinds 2006 hoogleraar Koloniale en Postkoloniale Geschiedenis aan de Universiteit Leiden.  Van 1993 tot 2006, was Oostindie hoogleraar Antropologie en Comparatieve Sociologie van het Caribisch gebied aan de Universiteit Utrecht.

Afscheidsrede

In zijn rede over het koloniale en slavernijverleden van Nederland en de hedendaagse resonantie ervan benadrukte Oostindie dat het spreken over de koloniale geschiedenis en het slavernijverleden een belangrijk maatschappelijk, verbindend doel kan dienen. Hij riep op om bij het vertellen van deze geschiedenis te zoeken naar de nuances, de verschillen in perspectief, de stemmen die elkaar tegenspreken en ook ruimte te geven aan andere dimensies zoals emotie en verbeelding. Maar om dit wel te doen vanuit een goed begrip van de historische context.

De tekst van de afscheidsrede ‘De toekomst van het koloniale verleden’ is hier te vinden.

Bewerking van de tekst van de afscheidsrede in NRC, 19 december 2021.

Interview met Gert Oostindie in Argus: ‘Gert Oostindie, coryfee van de koloniale geschiedenis‘, 19 januari 2022.

Foto’s

Gert Oostindie ontving een koninklijke onderscheiding. Zijn echtgenote Ingrid Koulen speldde het lintje op namens de Leidse burgemeester. Fotograaf: Froukje Vernooij.

Hieronder volgt een persbericht van de gemeente Leiden
17 december 2021

Hoge koninklijke eer voor scheidend professor Gert Oostindie

Bij zijn afscheid als directeur van het Koninklijk Instituut van Taal-, Land- en Volkenkunde van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KITLV-KNAW) is Prof. Dr. Gerrit Jan (Gert) Oostindie benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Burgemeester Lenferink sprak grote waardering uit voor de cruciale rol die Oostindie speelde door zich op bijzondere wijze, met bestuurlijke kracht en uitzonderlijke inzet verdienstelijk te maken voor de wetenschap, in het maatschappelijke debat en voor de verbetering van de relaties binnen het Koninkrijk der Nederlanden.

KITLV-KNAW

Het instituut KITLV-KNAW onderzoekt uiterst gevoelige thematiek, waarbij Professor Oostindie (1955)  in het vergroten van het inzicht in (de Nederlandse relaties met) Indonesië en de Caraïben cruciaal was. Hij wist het instituut met een drieledige taak (collectiebeheer, onderzoek en het publiceren van wetenschappelijk werk over Indonesië en de Caraïben) ondanks bezuinigingen om te vormen tot een sterk verjongd en succesvol instituut dat uitsluitend op onderzoek is gericht. Onder zijn leiding werd volop gepubliceerd en werden externe fondsen verworven. Het KITLV-KNAW kreeg zelfs bij de internationale evaluatie in 2018 de hoogste score, excellent. Naaste collega’s typeren hem als een bron van inspiratie door zijn wetenschappelijke productiviteit, zijn veelzijdigheid en zijn hartstochtelijke inzet voor de verbinding tussen wetenschap en maatschappij. Zijn bescheidenheid, gevoeligheid en expertise maken hem tot iemand met wie anderen, graag – en met succes – samenwerken.

Internationaal toonaangevend wetenschapper

Professor Oostindie is over de hele wereld bekend als toonaangevend wetenschapper op het gebied van het onderzoeken en doorgronden van gevoelige onderwerpen als de nagedachtenis, het vergeten en de herdenking van het slavernijverleden en het (post)koloniale verleden. Zijn rol in het maatschappelijke debat is van grote betekenis in een tijd van polarisatie, waarbij, tegelijkertijd, men zich in de Nederlandse samenleving breed bewust wordt van het belang het debat over dat gedeeld verleden in alle openheid te voeren, alle perspectieven naar voren te brengen en hoorbaar te maken.

Onderzoek dekolonisatieperiode Nederlands-Indië (1945-1950)

Hij wist de Nederlandse politiek te overtuigen van het grote belang en de urgentie van onderzoek naar de periode 1945-1950 in voormalig Nederlands-Indië, de dekolonisatieperiode. Vijf departementen gaven opdracht voor het onderzoek, dat binnenkort wordt afgerond. Een prestatie van uitzonderlijk belang. Ook was Gert Oostindie de drijvende kracht in een uitgebreid onderzoek naar het koloniale en slavernijverleden van Rotterdam.

Meer informatie: Gemeente Leiden, [email protected].